Nieuwsbrief

Elke twee weken verschijnt de Histoforum nieuwsbrief waarin u op de hoogte wordt gehouden van ontwikkelingen in het geschiedenisonderwijs. Daarnaast staan er telkens links in naar relevante ontwikkelingen in de geschiedwetenschap, recensies van boeken enz.
Aanmelden voor de nieuwsbrief

 

Nieuwsbrieven

Op deze pagina vindt u een overzicht van alle nieuwsbrieven die sinds 2002 zijn verschenen.

Gratis lesmateriaal over het conflict Israël-Palestina:

• E-book Feniks-katern: https://bit.ly/3LZfhPE
• Lessuggesties: https://bit.ly/3ZWNd5e
• LessonUp-lessen: https://bit.ly/48LkgNC
• Document ‘Gevoelige geschiedenis’: https://bit.ly/48XipFB
• Document 'Je hebt makkelijk praten https://bit.ly/3FdHP3Y

 

Nationale Geschiedenisonderwijscongres

Op 15 maart 2024 organiseert de VGN in Huis Doorn het achtste Nationale Geschiedenisonderwijscongres met als thema Oorlog en Europa: Conflict en Vrede in het geschiedenisonderwijs. Alle informatie hierover vindt u hier.

 

Inspraak op nieuwe kerndoelen M&M

Het landelijk ontwikkelteam is het proces begonnen om tot nieuwe kerndoelen te komen voor M&M. Deze kerndoelen zullen gaan gelden voor het PO en de onderbouw van het VO. De nieuwe kerndoelen zullen grote invloed hebben op wat er in de toekomst in de geschiedenisles behandeld gaat worden. Daarom is de VGN gevraagd om tijdens het proces het landelijk ontwikkelteam van feedback te voorzien.

Bij dit feedbackproces willen wij graag onze leden betrekken, om zeker te zijn dat de stem van het geschiedenisonderwijs goed gehoord wordt. Doceer jij geschiedenis in het PO, in de onderbouw van het VO of op de lerarenopleiding? Wil jij op de hoogte gehouden worden van het ontwikkelproces kerndoelen M&M en de tussentijdse inspraakmogelijkheden vanuit de VGN?
Meld je dan aan via dit formulier.

 

VGN stoomcursus geschiedenis op Youtube
Voor het vmbo eindexamen en vwo examenprogramma heeft VGN een reeks instructievideo's gepubliceerd onder de titel 'Stoomcursus geschiedenis'. Leerlingen krijgen uitleg van leraar van het jaar Erik Ex over het ontstaan van de Nederlandse democratie (vmbo) en bij de historische context 'China 1842 - 2001'. De video's staan op de website van VGN en op Youtube.

 

Actueel lesmateriaal over de Europese Unie
Docenten die komend schooljaar (2023-2024) in de bovenbouw havo en vwo de Europese Unie als thema willen behandelen, kunnen gebruikmaken van nieuw lesmateriaal. Het magazine Europa voor en tegen (68 pagina's) schetst een genuanceerd beeld van de EU aan de hand van actuele onderwerpen, in historisch perspectief, waarover verschillende meningen bestaan. Op de bijbehorende website zijn Opdrachtenboeken, Antwoordmodellen en een Docentenhandleiding te downloaden.
Europa voor en tegen is ontwikkeld door het expertisecentrum Studio Europa Maastricht in samenwerking met de makers van Historisch Nieuwsblad en educatief auteur Tom van der Geugten.
In de bovenbouw havo en vwo kan het materiaal flexibel worden ingezet bij een thema voor het schoolexamen van de vakken geschiedenis en/of maatschappijleer. Bij beide vakken kunnen de hoofdstukken of een selectie daaruit behandeld worden. Overlap kan worden vermeden door vakkensamenwerking waarbij het magazine wordt verdeeld.
Leerlingen kunnen in de klas werken met een gedrukt magazine en daarbuiten met een pdf-versie die gedownload kan worden van de website. Docenten kunnen een gratis klassenset (30 exemplaren plus een eigen exemplaar) van het magazine bestellen door middel van het formulier op de website https://studioeuropamaastricht.nl/nl/project/europa-voor-en-tegen/.  De set wordt begin september 2023 verzonden naar het schooladres.
Via de website is ook een havo- en een vwo-versie te verkrijgen van het Opdrachtenboek met opdrachten bij elk onderdeel van het magazine en eindopdrachten waarmee het examenthema kan worden afgesloten en getoetst, plus het Antwoordmodel.

 

Examenvragen 2023

Alle vragen uit het geschiedenisexamen 20223van havo en vwo (regulier en bezem), nu met de p-waardes iot het eerste tijdvak, zijn toegevoegd aan de bestanden op Histoforum.

 

De moeilijkste vragen in de geschiedenisexamens 2022

Wat waren de moeilijkste vragen in de examens vmbo-gtl, havo en vwo van 2022? Ook een poging om (het begin van) een verklaring te zoeken.  Klik hier voor de pdf.

 

Rekening houden met de migratieachtergrond van leerlingen bij het vak geschiedenis

In een artikel over geschiedenis op school pleit een aantal docenten ervoor om meer aandacht te besteden aan of rekening te houden met de migratieachtergrond van leerlingen. Zij vinden het gek dat er bijna niks wordt gedaan met de achtergronden van veel van onze leerlingen. Een sympathieke gedachte, meer rekening houden met waar leerlingen vandaan komen en daarmee rechtdoen aan de diversiteit van onze leerlingen. Alle reden dus om tegemoet te komen aan de wens van genoemde docenten? In ieder geval, lijkt mij, een goede reden om met elkaar nog eens, vanuit dit perspectief te praten, over de rationale van ons vak en over de mogelijkheden om recht te doen aan de (migratie) achtergronden van leerlingen. In dit artikel wat overwegingen van mijn kant.  

Een curriculum met aandacht voor de actualiteit?

In Trouw van 14 juni 2022 heeft een leerling  van 6 gymnasium kritiek op het curriculum van geschiedenis. In een geglobaliseerde wereld zou er volgens haar meer aandacht moeten zijn voor landen buiten Europa en de VS. Ook houdt zij een pleidooi  voor een actueel leerplan. Er is geen of nauwelijks aandacht voor Rusland, terwijl dat toch heel actueel is, waarbij zij uiteraard doelt op de oorlog van dat land tegen Oekraïne. ‘Hoe kunnen wij ons informeren over actuele gebeurtenissen in de wereld, terwijl we niks over de geschiedenis ervan weten?’
In dit artikel (ter discussie) enkele opmerkingen over de mogelijkeheid/wenselijkheid van een actueel curriculum en een aantal vragen waarop volgens mij een antwoord geformuleerd zou moeten worden.

Historisch denken en redeneren in examenvragen
In onze lessen willen we leerlingen leren hoe ze historisch kunnen denken en redeneren, toch? En als dat zo is, dan wil je toch ook graag dat leerlingen tijdens het examen kunnen laten zien dat ze dat beheersen. In dit artikel bespreek ik de resultaten op enkele, mooie, vragen uit eerdere examens.

 

Discussiedossier Geschiedenisonderwijs – Geschiedenis in het basis- en voortgezet onderwijs. Gescheiden werelden?

Sinds het rapport van de Commissie De Rooy (2001) zijn de kerndoelen voor geschiedenis in basis- en voortgezet onderwijs (po en vo) op elkaar afgestemd. Maar is dat ook zo in de praktijk? En wat is er eventueel nodig om deze afstemming te verbeteren? Lees het artikel van Marjan de Groot, voorzitter van de VGN en verbonmen aan de UvA.

De moeilijkheidsgraad van je eigen se-toets geschiedenis bepalen

Het is niet eenvoudig om van te voren te bepalen hoe moeilijk een toets zal uitvallen. Dat geldt ook voor schoolexamentoetsen.
Met dit bestand (met inloggegevens van de examenvragen) krijgt u een indicatie van de moeilijkheidsgraad van vragen uit eerdere examens (eerste tijdvak).

Bij alle vragen uit het eerste tijdvak wordt vermeld uit welk examen de vraag afkomstig is en wat de p-waarde van de vraag is (voor het tweede tijdvak zijn de p-waardes niet beschikbaar). De p-waarde is een indicatie van de moeilijkheidsgraad. De p-waarde ligt tussen 0 en 100 en hoe hoger het getal des te beter is de vraag gemaakt.
In dit bestand zijn alle vragen (per periode en historische context) gesorteerd op p-waarde zodat u gemakkelijk een keuze kunt maken voor moeilijke of eenvoudige opgaven. Handig vooral voor toetsen in voorexamen jaren of voor een gezonde mix van als eenvoudig ervaren en lastige vragen. De scores verwijzen naar de betreffende vragen op internet en de links naar het juiste bestand.

Door de p-waardes te vermelden op de toets kan een leerling zijn eigen score vergelijken met de gemiddelde score van alle leerlingen in Nederland.

 Actief Historisch Denken

Op de website van Koen Henskens kunt u gratis de drie bundels van Actief Historisch Denken downloaden. 

 

Tijdvakfilmpjes en filmpjes bij de historische contexten

Verschillende collega's hebben nuttig instructiefilmpjes gemaakt bij bijvoorbeeld kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken en/of bij de historische contexten. In de nieuwe rubriek Tijdvakfilmpjes op Histoforum staan ze per tijdvak bij elkaar.

 

Volg Histoforum op Twitter

 

Tweets van @Histoforum